Stefan Trykacz "Pepanc" na PO ( Przysposobienie Obronne, to dla młodszych informacja ) mawiał, że jak zobaczysz na niebie grzyba, to natychmiast się odwrócić plecami i padać na ziemię. Rozmowa o obronie cywilnej A.D. 2018 to materiał dla satyryków. 8/23 Przeglądaj galerię za pomocą strzałek na klawiaturze PoprzednieNastępne Schron - szczelina przeciwlotnicza przy ul. Wydawniczej wybudowane w czasie II wojny światowej. Powierzchnia około 25 metrów kw. Schron przeznaczony dla kilkunastu osób. Kolejne łódzkie schrony na następnych slajdach >>>Zobacz równieżPolecamy Można je znaleźć poprzez aplikację. W schronach w Polsce jest ponad 300 tys. miejsc, w miejscach ukrycia może schronić się 1,1 mln osób, a w miejscach doraźnego schronienia blisko 47 mln osób. Państwowa Straż Pożarna przygotowała aplikację, za pomocą której każdy będzie mógł znaleźć schron. 4 grudnia 2018 r. weszły w życie wytyczne szefa Obrony Cywilnej Kraju w sprawie zasad postępowania z zasobami budownictwa ochronnego. To pierwszy taki dokument wydany od 1985 r. Wytyczne są skierowane do terenowych szefów obrony cywilnej (wojewodów, wójtów, burmistrzów, prezydentów miast) odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne i wprowadzają wiele regulacji istotnych z punktu widzenia ochrony ludności. Współczesne budowle ochronne Inżynieria schronowa w naszym kraju była rozwijana już w czasach przedwojennych, kiedy w Europie zaczęto dostrzegać nowe zagrożenie dla ludności - bomby przenoszone przez samoloty. Budowane w Polsce schrony pod względem rozwiązań technicznych nie odbiegały od światowego poziomu. Po zakończeniu II wojny światowej polscy projektanci schronów czerpali z doświadczeń poniemieckich, a od lat 50. XX w. udoskonalali rozwiązania techniczne dzięki radzieckiej dokumentacji z prób jądrowych, którą udało się wówczas pozyskać. Do początku lat 90. XX w. krajowe zakłady produkowały wszystkie niezbędne elementy wyposażenia schronów, począwszy od specjalistycznych drzwi po urządzenia filtrowentylacyjne. Liczba tych zakładów oraz ich możliwości przerobowe były jednak niewystarczające. Dane o potrzebach przedstawiano w planach opracowywanych na poziomie województw (Plan na Rok Obliczeniowy zastąpiony później Planem Mobilizacji Gospodarki - tzw. PMG). Uwzględniały one potrzeby związane z możliwością przetrwania ludności w warunkach wojny. Przewidziane były także pewne środki finansowe na utrzymanie linii produkcyjnych. Obecnie forma PMG uległa zmianie i dotyczy on potrzeb MON. Przez cały okres PRL liczba budowli ochronnych była niewystarczająca w stosunku do potrzeb. Rozpoczęcie budowy obiektów ochronnych na większą skalę planowano dopiero w sytuacji podwyższenia stanu gotowości obronnej państwa. Planowano wtedy wykorzystanie żelbetowych prefabrykatów używanych w systemach budownictwa wielkopłytowego. Potrzeby materiałowe dotyczące schronu lub ukrycia były określone w stosownych wydawnictwach Ministerstwa Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej. Po rozwiązaniu Układu Warszawskiego polityka światowa weszła w nowy okres, jeszcze do niedawna oceniany jako trwały pokój. Stany Zjednoczone znacząco zredukowały swoją obecność wojskową w Europie, a także wydatki na cele wojskowe. W miejsce zagrożeń związanych z konfliktami zbrojnymi pojawiły się te wynikające z rozmaitych katastrof. Planowanie sił i środków ukierunkowano więc na przeciwdziałanie skutkom huraganów, powodzi, trzęsień ziemi itp., a także np. zagrożeniom terroryzmem [1]. W tym czasie w Polsce zrodziło się nowe spojrzenie na zagrożenia, które zaowocowało ustawą o zarządzaniu kryzysowym [2] i przeniesieniem ciężaru zadań z obrony cywilnej do zarządzania kryzysowego. W dodatku uchylono wiele istotnych aktów prawnych związanych z obroną cywilną, nie tworząc w ich miejsce nowych rozwiązań. Prace nad uregulowaniem prawnym obszaru obrony cywilnej są prowadzone od wielu lat. Konflikt zbrojny na Ukrainie, aneksja Krymu przez Rosję czy prowokacje wojskowe w państwach bałtyckich zweryfikowały pogląd o rzekomym braku zagrożeń militarnych w Europie. Nawet jeśli ludność nie stanowi głównego celu ataku militarnego, to i tak na ogół ponosi duże ofiary, również w przypadku stosowania tak zwanej broni inteligentnej [3, 4]. Ostatnie doświadczenia z wojny w Gruzji, na Ukrainie i w Syrii pokazały, że jeśli liczba schronów jest niedostateczna, nawet proste ukrycia, o małym stopniu osłonności, zabezpieczające tylko przed odłamkami i zagruzowaniem, mogą ochronić życie i zdrowie, np. w przypadku ostrzału artyleryjskiego [5]. Naziemne, nieosłonięte części budynków takiej ochrony nie zapewniają. Wytyczne jako tymczasowe rozwiązanie Budowle ochronne, czyli schrony i ukrycia, są wciąż uważane za najskuteczniejszy zbiorowy środek ochrony przed bronią masowego rażenia oraz konwencjonalnymi środkami rażenia. Obowiązek przygotowania i organizowania budowli ochronnych nakłada na państwa strony art. 61 pkt 3 Protokołu I Konwencji genewskiej. Ponieważ Polska ratyfikowała Konwencję, określone w niej zadania powinny były przekładać się na przepisy prawa krajowego. W przeciwieństwie do większości krajów Unii Europejskiej w Polsce brakowało jednak odpowiednich regulacji, ponieważ obowiązujące do tej pory przepisy utraciły moc, a nowe nie weszły w życie. Choć trudno w to uwierzyć, od lat 90. XX wieku w polskim prawie nie obowiązywała żadna definicja budowli ochronnej, schronu czy ukrycia, choć na szczeblu szefa OCK podejmowane były stosowne próby unormowania tej definicji [6]. Nie określono także wymagań technicznych uwzględniających specyfikę tego typu obiektów budowlanych, zasad ich eksploatacji, utrzymania itp. W ostatnich latach procentowe zestawienie miejsc w budowlach ochronnych w stosunku do liczby mieszkańców spadło w Polsce poniżej 3%, co stanowi jeden z najniższych wskaźników w Europie. Dla porównania w Szwecji znajduje się ponad 65 tys. schronów i ukryć dla 7 mln osób, co stanowi około 85% ludności kraju [7]. W większości państw NATO stosuje się rozwiązania techniczne dostosowane do potrzeb i możliwości, w tym nawet ukrycia o bardzo małym stopniu osłonności, a także obiekty schronowe różnej odporności, dostosowane do szerszych programów osłonowych. W lipcu 2012 r. decyzją komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej - szefa Obrony Cywilnej Kraju powołano zespół do opracowania „Koncepcji kierunków działań w zakresie budownictwa ochronnego w Polsce” [8]. W skład zespołu wchodzili przedstawiciele Biura ds. Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej Komendy Głównej PSP, Wojskowej Akademii Technicznej, Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz innych instytucji. Opracowany przez zespół dokument został ostatecznie zaakceptowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w styczniu 2017 r. i skierowany do realizacji [9]. W ocenie MSWiA warunkiem wstępnym do rozwoju budownictwa ochronnego w Polsce jest przygotowanie przepisów prawnych. Zatwierdzenie „Koncepcji…” umożliwiło podjęcie oficjalnych prac w tym kierunku i przygotowanie propozycji rozwiązań prawnych, które pierwotnie miały znaleźć się w projektowanej ustawie o ochronie ludności i obronie cywilnej oraz rozporządzeniu do ustawy [10]. Z uwagi na brak wspomnianej ustawy szef Obrony Cywilnej Kraju, korzystając z ustawowych kompetencji, wydał „Wytyczne w sprawie zasad postępowania z zasobami budownictwa ochronnego”. Dokument stanowi tzw. akt prawny o mocy wewnętrznego obowiązywania. Oznacza to, że jego zapisy są kierowane do terenowych szefów obrony cywilnej (wojewodów, wójtów, burmistrzów, prezydentów miast). Typowy zakres ingerencji aktu prawa wewnętrznego obejmuje regulację struktury organizacyjnej instytucji, wzajemne relacje między podmiotami tej struktury (np. szef OCK - szef OC województwa) oraz sposób realizacji wyznaczonych kompetencji, a w szczególności zasady wskazujące, w jaki sposób mają być stosowane normy prawne powszechnie obowiązujące [11]. Wytyczne, podobnie jak okólniki, instrukcje i zarządzenia obowiązują organ niższego rzędu w obrębie zależności służbowej, a ich przestrzeganie może podlegać kontroli przez organ wyższego rzędu [12]. W wytycznych nie mogły się znaleźć przepisy zarezerwowane dla ustaw i rozporządzeń, tj. bezpośrednio nakładające obowiązki na inne podmioty, np. osoby prywatne. Szerszy zakres regulacji znajdzie się docelowo w ustawie i rozporządzeniu. Zatrzymanie tendencji spadkowej Jednym z założeń wytycznych jest ukierunkowanie działań na zapobieżenie spadkowi ilościowemu budowli ochronnych. Większość spośród istniejących obiektów wzniesiono kilkadziesiąt lat temu, utrzymywane były w różnym stanie technicznym, a obecnie niekiedy zagrażają życiu i zdrowiu. W konsekwencji postępująca likwidacja części z nich jest procesem nieuniknionym. Niektóre z budowli ochronnych znajdują się na terenach przewidzianych pod inwestycje budowlane i ustępują miejsca nowej zabudowie. W związku z powyższym zatrzymanie lub odwrócenie tendencji spadkowej jest możliwe tylko wówczas, jeżeli wznoszone będą nowe budowle ochronne. Jednym z argumentów przemawiających za budową takich obiektów na szerszą skalę jest to, że osiągnięcie odporności podstawowej nie powoduje istotnego zwiększenia kosztów [13], a w przypadku konstrukcji żelbetowych (typu parkingi podziemne) wymóg ten spełniają nawet niektóre istniejące obiekty, bez żadnych dodatkowych rozwiązań podnoszących wytrzymałość elementów konstrukcyjnych. Odporność podstawowa oznacza, że w przypadku zawalenia się naziemnej kondygnacji budynku konstrukcja budowli ochronnej wytrzyma obciążenia w postaci gruzu i spadających elementów konstrukcyjnych. Autorzy nowych przepisów wzorowali się na rozwiązaniach prawnych obowiązujących na Litwie, gdzie tzw. konstrukcje ochrony zbiorowej zostały ujęte w Krajowym Planie Zarządzania Kryzysowego oraz w gminnych planach zarządzania kryzysowego [14]. Na Litwie minimalne zapotrzebowanie miejsc ochronnych w gminach zależy od gęstości zaludnienia. Założono, że na skutki awarii (zagrożeń) najbardziej narażone są ważne ośrodki przemysłowe oraz duże skupiska ludzkie, gdzie skalę zagrożeń można łatwo zwielokrotnić. Na Litwie gminy przewidują, że 25-27% mieszkańców powinno mieć dostęp do schronów i ukryć. W polskich przepisach przyjęto podobny wskaźnik. Zgodnie z wytycznymi szefa Obrony Cywilnej Kraju w granicach administracyjnych miast planowanie zbiorowej ochrony ludności powinno być ukierunkowane na docelowe zapewnienie miejsc w budowlach ochronnych oraz ukryciach do doraźnego przygotowania dla co najmniej 25% ogółu ludności zamieszkującej obszar administracyjny danego miasta, z uwzględnieniem planów ewakuacji III stopnia dla pozostałej, niechronionej ludności. Jest to postulowany wskaźnik, do którego należy dążyć, kształtując politykę przestrzenną miast i realizując nowe inwestycje celu publicznego. Budowle ochronne w planowaniu przestrzennym i budynkach użyteczności publicznej Zgodnie z obowiązującą ustawą z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [15] w projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i decyzjach o warunkach zabudowy należy obligatoryjnie uwzględniać potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa. Wytyczne wskazują szefom obrony cywilnej gmin (wójtom, burmistrzom i prezydentom miast) sposób uwzględniania tych potrzeb. Zgodnie z nimi szef obrony cywilnej gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) powinien uwzględniać planowanie miejsc w budowlach ochronnych w granicach administracyjnych miast, w sporządzanych projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i decyzjach o warunkach zabudowy. Szef obrony cywilnej województwa (wojewoda) w ramach oceny zgodności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym będzie sprawdzał, czy w zapisach uwzględniono potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa. Szef obrony cywilnej województwa, powiatu oraz gminy powinien także uwzględniać miejsca ochronne w ukryciach podstawowej odporności w projektach nowo wznoszonych budynków użyteczności publicznej realizowanych w ramach inwestycji celu publicznego dla takiej liczby osób (np. interesantów, pracowników, dzieci w placówkach przedszkolnych i szkolnych), która wynika z założeń projektowych dla danego budynku lub zespołu budynków. Zapis ten oznacza, że właściwy terenowo szef OC będzie zobligowany uwzględniać planowanie ukryć na etapie projektowania nowych urzędów czy placówek oświatowych. Trzeba przy tym wyjaśnić, że budowle ochronne zaleca się projektować jako obiekty o podwójnej funkcji, pozostające w ciągłym użyciu, np. przejścia podziemne, komórki lokatorskie, sale zebrań, magazyny, szatnie, świetlice, obiekty kulturalne, sportowe, handlowe, szkoleniowe i inne. Możliwość zaadaptowania obiektu do funkcji ochronnej (doposażenie w specjalistyczne instalacje, zgromadzenie niezbędnych zapasów wody i żywności) zaleca się dopiero w przypadku podwyższenia stanu gotowości obronnej państwa lub innego zagrożenia. Definicje i normatywy techniczne W normatywach technicznych stanowiących załącznik do wytycznych wprowadzono nową definicję budowli ochronnej: „Przez budowlę ochronną należy rozumieć pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do ochrony osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed skutkami działań zbrojnych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych, przemysłowych lub innych zagrożeń”. Budowle ochronne dzielą się na schrony i ukrycia: schron - jest budowlą ochronną o obudowie konstrukcyjnie zamkniętej, hermetycznej, zapewniającej ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi ze wszystkich stron; ukrycie - jest budowlą ochronną niehermetyczną, wyposażoną w najprostsze instalacje, zapewniającą ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi z określonych stron. Wprowadzono także kategorie schronów i ukryć poszczególnych odporności oraz określono warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle ochronne. Są to ogólne wymagania techniczne i funkcjonalne budowli ochronnych, szczegółowe wymagania w zakresie odporności, typoszereg drzwi ochronno-hermetycznych, wymagania w zakresie wentylacji, ochrony przeciwpożarowej, zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, zaopatrzenia w energię elektryczną, ogrzewania i inne. Nowością są także wymagania dla piwnic użytkowych i garaży z funkcją ochronną oraz zalecane rozwiązania ochronne w budownictwie jednorodzinnym. Stosowanie tych ostatnich nie jest obligatoryjne, ale zaproponowane rozwiązania mogą zostać wykorzystane do ochrony własnej, np. przez osoby zainteresowane budową wzmocnionej piwnicy z funkcją ukrycia. Omawiane wymagania techniczne mają zastosowanie podczas przebudowy lub remontów oraz w przypadku realizacji nowych budowli ochronnych. Ewidencje budowli ochronnych Ewidencje budowli ochronnych i ukryć do doraźnego przygotowania obejmują obiekty budowlane, które ze względu na swoją konstrukcję mogą być brane pod uwagę przy planowaniu miejsc schronienia. Są to dokumenty prowadzone na użytek służbowy właściwych terenowo szefów obrony cywilnej, wykorzystywane na potrzeby planowania obrony cywilnej. Wytyczne wprowadzają jednolite w całym kraju zasady prowadzenia ewidencji budowli ochronnych oraz precyzyjnie określają przesłanki do ich wykreślenia z ewidencji. Zmiana klasyfikacji nie wymaga uzyskania zgody wojewody, a jedynie pisemnego powiadomienia starosty i wojewody w celu zachowania zgodności danych w ewidencjach prowadzonych na poszczególnych szczeblach. Wstępnie wytypowane obiekty podlegają wpisaniu do ewidencji ukryć do doraźnego przygotowania z urzędu (w celach statystycznych). Ich ewentualne wykorzystanie na potrzeby ochrony ludności przewiduje się dopiero w sytuacji podwyższenia gotowości obronnej państwa lub innego zagrożenia, a wcześniej zaleca się przeprowadzenie oceny technicznej przez wyznaczoną przez właściwego terenowo szefa obrony cywilnej (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) osobę mającą uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Uwzględnieniu w ewidencji ukryć do doraźnego przygotowania, ze względu na potencjalnie korzystne właściwości osłonowe podlegają obligatoryjnie trzy kategorie obiektów budowlanych: garaże wielostanowiskowe o konstrukcji żelbetowej zagłębione w gruncie przynajmniej częściowo, piwnice budynków wykonanych w technologii wielkiej płyty o wysokości do 5 kondygnacji naziemnych włącznie nad piwnicą, na terenie miasta stołecznego Warszawy - podziemne stacje metra, o ile nie zostały ujęte jako budowle ochronne innych kategorii. Szef obrony cywilnej gminy będzie ustalał z podległymi mu komórkami organizacyjnymi urzędu gminy (miasta) tryb wstępnego typowania obiektów budowlanych, z wykorzystaniem ich dostępnej dokumentacji. W wytycznych określono również zasady współpracy z gminnymi organami architektoniczno-budowlanymi w zakresie przekazywania informacji o pozwoleniach na budowę (rozbiórkę, przebudowę) budowli ochronnych. Ukrycia do doraźnego przygotowania Zgodnie z nowymi przepisami przy braku dostatecznej liczby miejsc w istniejących budowlach ochronnych przewiduje się stosowanie doraźnych ukryć chroniących ludność przed możliwymi zagrożeniami. W okresie pokoju do ochrony przed skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych (huraganów i trąb powietrznych) wykorzystuje się pomieszczenia istniejących budynków o konstrukcji żelbetowej lub murowanej (najlepiej piwnice i podpiwniczenia) lub zawczasu przygotowane doraźne ukrycia w formie wolno stojącej, chroniące przed obrażeniami od spadających elementów konstrukcji budynków i drzew połamanych silnym wiatrem. Doraźne ukrycia ułożone z prefabrykowanych przepustów ramowych, kręgów betonowych lub wykonane w formie rowów ziemnych (okopów) chroniące przed skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych są zalecane na polach namiotowych i w bazach harcerskich usytuowanych w lasach i rejonach zadrzewionych, jeśli nie ma tam możliwości schronienia się w budynkach murowanych. Wykonanie doraźnego ukrycia na terenach zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe wymaga uzgodnienia przez użytkownika terenu z właściwym terenowo nadleśnictwem, które wskazuje odpowiednią lokalizację ukrycia, sposób wykonania go i rodzaj użytych materiałów. W przypadku podwyższenia stanu gotowości obronnej państwa w celu ochrony przed założonymi czynnikami rażenia przygotowuje się doraźne ukrycia przez adaptację istniejących obiektów budowlanych lub w formie wolno stojącej. W załączniku do wytycznych określono wymagania techniczne dla takich obiektów, począwszy od warunków bezpiecznego usytuowania po dokładne zasady wykonania wraz z rysunkami. st. bryg. Paweł Kwiatkowski jest naczelnikiem Wydziału Monitorowania i Analiz w Biurze ds. Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej Komendy Głównej PSP Michał Szafrański jest specjalistą z zakresu prawa budowlanego i współpracownikiem naukowym Wojskowej Akademii Technicznej, od wielu lat zajmuje się tematyką budowli ochronnych fot. M. Szafrański Przypisy Lewandowski L., Obrona Cywilna w odwrocie?, „Przegląd Obrony Cywilnej” 2014, nr 9, s. 23. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (DzU z 2018 r. poz. 1401). Szcześniak Z., „Budowle schronowe obrony cywilnej w Polsce - stan dzisiejszy i kierunki rozwoju”, Wyd. WAT, Warszawa 2011. Szcześniak Z., „Kształtowanie schronów podstawowej odporności dla zadań ochrony ludności i obrony cywilnej”, Wyd. WAT, Warszawa 2015. Szafrański M., Kwiatkowski P., „Problematyka budownictwa schronowego w Polsce”, opr. Biuro ds. Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej KG PSP, Warszawa 2017. Kujar J., Polakowski W., „Stan istniejący oraz kierunki i problemy rozwoju budownictwa ochronnego Obrony Cywilnej”, II Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna pt. „Problemy badawcze i techniczne związane z projektowaniem, wykonawstwem i eksploatacją budowli obronnych i ochronnych”, Gdynia r., Wyd. WAT, Warszawa 1997, s. 14-18. Sołowin R., „Rozwiązania systemowe budownictwa schronowego w krajach UE”, Warsztaty Biura ds. Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej KG PSP, Bydgoszcz r. Decyzja nr 24 komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej - szefa Obrony Cywilnej Kraju z dnia 27 lipca 2012 r. w sprawie powołania Zespołu do opracowania „Koncepcji kierunków działań w zakresie budownictwa ochronnego w Polsce”. Pismo dyrektora Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 stycznia 2017 r., DOLiZK-OL-551-2/2017. Szcześniak Z., Kwiatkowski P., Szafrański M., „Najnowsze projekty rozwiązań prawnych w zakresie budownictwa schronowego”, Wyd. WAT, Warszawa 2017. Płowiec W., „Koncepcja aktu prawa wewnętrznego w Konstytucji RP”, Poznań 2006, s. 19-20. Wyrok TK z 28 czerwca 2000 r., sygn. OTK w 2000 r., cz. II, poz. 28, s. 107. W wytycznych zaleca się do stosowania tzw. model odporności podstawowej, tzn. minimalną wytrzymałość konstrukcji zabezpieczającą przed zagruzowaniem w przypadku całkowitego zawalenia się budynku nad schronem oraz nadciśnieniem powietrznej fali uderzeniowej ∆pm ≥ 0,03 MPa. Jest to model powszechnie przyjęty i stosowany w większości państw Europy ( w Niemczech, Słowacji, Szwecji, Norwegii, Szwajcarii i na Litwie). Został sprawdzony pod względem technicznym oraz poddany obliczeniom kosztorysowym sporządzonym przez Katedrę Budownictwa Ogólnego i Infrastruktury Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Kosztorys wykazał zwiększenie kosztów powierzchni użytkowej na poziomie 0,56% dla piwnicy z funkcją schronu w budynku dziesięciokondygnacyjnym w odniesieniu do projektu z piwnicą bez dodatkowej funkcji ochronnej (uwzględniono poziom cen rynkowych w 2014 r.). Szafrański M., Budownictwo schronowe na Litwie, „Przegląd Obrony Cywilnej 2016, nr 2. Patrz: art. 1 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (DzU z 2018 r. poz. 1945 ze zm.) w zw. z § 3 pkt 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (DzU nr 96 poz. 850 ze zm.).
Obrazy bombardowanych ukraińskich miast i mieszkańców chowających się w piwnicach czy na stacjach metra spowodowały wzrost zainteresowania tematyką schronień dla ludności cywilnej w polskiej przestrzeni publicznej. Kwestia ta stała się też "gorącym tematem" w mediach, co siłą rzeczy wymusiło reakcyjne działania polityków i rządu. W efekcie w 2022 roku Ministerstwo Spraw
Największy cywilny schron w Polsce z okresu II wojny znajduje się pod głównym dworcem kolejowym w Szczecinie. Znajduje się za pofortecznym, pruskim, murem oporowym i ciągnie się w głąb wyniosłości na której leży miasto. Najdłuższy korytarz ma około 100 metrów. Powierzchnia całkowita - 2500 m2, powierzchnia użytkowa 1900 m2 . Wejścia do schronu znajdują się w tunelu pasażerskim (od strony dworca) i na placu Zawiszy Czarnego (od strony miasta). Zwiedzanie:Udostępnione są dwie tematyczne trasy turystyczne:- Trasa „II Wojna Światowa” - schron przeciwlotniczy (LSR – Luftschutz Räume) – przedstawia rekonstrukcję życia w schronie podczas nalotów, omawia technikę budowania schronu, przedstawia czas II wojny światowej od kiedy zaczęły się naloty, walki o Szczecin, przejmowanie Szczecina przez Polska władzę ludową, odgruzowywanie Szczecina i pierwsze lata powojenne. Zwiedzanie ma charakter pokojowy. Czas przejścia: ok. 1 godzina - Trasa „Zimna Wojna” - schron przeciwatomowy – prezentuje historię schronu podczas Zimnej Wojny. Techniki adaptacji na schron przeciwatomowy z przeciwlotniczego. Omawia organizację Obrony Cywilnej, prezentuje sprzęt, sposoby działania i propagandę jej towarzyszącą. Przenosi w czasy fobii atomowej, porusza kwestie broni jądrowej. Czas przejścia: ok. 1 godzina GODZINY OTWARCIA - CENNIK Schron dostępny do zwiedzania w godzinach pracy biura ( - soboty: - Od poniedziałku do piątku, o godzinie zwiedzanie rusza niezależnie od ilości osób. Poza tymi godzinami zwiedzanie po wcześniejszej rezerwacji. jedna trasa: osoby dorosłe - 15,00 zł, studenci - 14,00 zł, dzieci - 13,00 zł dwie trasy: osoby dorosłe - 25,00 zł, studenci - 23,00 zł, dzieci - 21,00 zł Zwiedzanie po godzinach pracy biura za dodatkową opłatą. Zniżki: dla grup od 15 osób; dla grup od 30 osób; pakiet dla czteroosobowej Sposób zwiedzania:- turyści są formowani w grupę (do 30 osób)- prowadzeni są przez przewodnika- komentarz jest odtwarzany z nośnika elektronicznego- przewodnik w istotnych miejscach dodaje swój komentarzUwagi:- na trasie „II Wojna Światowa” – niezbędne jest założenie hełmów ochronnych (udostępnionych przez organizatora)- w schronach panuje temperatura stała ok. 10 °C- w schronie obowiązuje regulamin, który musi być BEZWZGLĘDNIE przestrzegany- uprasza się założyć wygodne obuwie i ograniczyć schronu jest doskonałą trasą edukacyjną dla młodzieży. Historia: W 1941 roku schron został ukończony jako schron przeciwlotniczy dla ludności cywilnej. Budując go wykorzystano prawdopodobnie stare elementy umocnień po pruskiej fortecy. Po 1945 roku został zaadoptowany na schron przeciwatomowy. Aż do roku 1990 odbywały się w nim szkolenia Obrony Cywilnej. Więcej informacji: tel. +48 607 211 500 Blisko: Wały Chrobrego, a na nich PUNKT WIDOKOWY - z gmachu Muzeum Narodowego Dodaj komentarz Etykiety (tagi)
Schron w Będzinie jest udostępniony dla zwiedzających. Powstał w latach 50. pod budynkiem liceum, od 2010 r. opiekuje się nim Stowarzyszenie na rzecz Zabytków Fortyfikacji Pro Fortalicium. Można tu obejrzeć oryginalne systemy filtrowentylacyjne, agregat prądotwórczy, urządzenia do wykrywania i analizy skażeń, radiostację.
Powiązane NOWE Najnowsze informacje ( GDDKiA na temat autostrad i dróg w Polsce na profilu GDDKiA pojawił się tweet: "RT @GDDKiA_Gdansk: Zablokowana #S6 Obw. Trój. po wycieku żrącej substancji z cysterny. Policja zablokowała... 2 sierpnia 2022, 19:00 twittergddkiaa1a2a4a8 NOWE Utrudnienia w ruchu w woj. pomorskim Lista aktualnych remontów dróg i innych zdarzeń Na których drogach w województwie pomorskim prowadzone są dzisiaj ( roboty drogowe? Roboty drogowe: droga S7i, Węzeł Dworek - Węzeł Nowy Dwór Gdański... 2 sierpnia 2022, 19:00 pomorskiegddkiautrudnienia NOWE Horoskop dzienny na (jutro, środę). Które znaki zodiaku powinny kupić los na loterii? Poznaj horoskop na środę dla wszystkich znaków zodiaku. Co dla Twoich bliskich przygotowały gwiazdy na jutro? Przeczytaj, co według horoskopu powinno się... 2 sierpnia 2022, 19:00 astrologiahoroskop dzienny NOWE Inwazja biedronek azjatyckich w Polsce. Jak odróżnić biedronki azjatyckie od polskich? Biedronki azjatyckie atakują domy! Inwazja biedronek azjatyckich w Polsce. Owady dobre zadomowiły się w naszym kraju. Niestety, bo mogą być bardzo groźne dla naszego zdrowia. Właśnie próbują się... 2 sierpnia 2022, 18:52 biedronka azjatyckaazjatycka biedronka ugryzieniabiedronki azjatyckieniebezpieczne owady NOWE Zajęcia plastyczne, sportowe czy muzyczne? Sprawdź, które zainteresują twoje dziecko Zastanawiasz się, jakie zajęcia dodatkowe będą dobre dla swojego dziecka? Wszystko zależy od tego, czym interesuje się twoja pociecha i chciałaby mieć pasje.... 2 sierpnia 2022, 18:50 szkołaobniżkaokazjedla ucznia NOWE Strój kąpielowy, okularki do pływania oraz czepek na basen dla dziecka Twoje dziecko ma mieć zajęcia WF na basenie? Niezbędne będą: strój kąpielowy dla dziewczynki lub kąpielówki na basen dla chłopca, okularki do pływania dla... 2 sierpnia 2022, 18:50 szkołaobniżkadla uczniaokazje
Schron w wersji standard, cena premium. Po pięciu latach od rozpoczęcia prac nad schronem, w grudniu 2022 roku WAT podpisał umowę licencyjną z firmą Mahton, która była podstawą do Od siedemnastu dni trwa wojna w Ukrainie. Kraj opuściły już miliony uchodźców, a ci, którzy pozostają w strefie działań wojennych, przenieśli się do schronów. W audycji „Na Służbie” przyglądaliśmy się temu, jak sytuacja ze schronami wygląda na Pomorzu. Ile ich jest w Gdyni i w jakim są stanie, najlepiej wiedzą członkowie Gdyńskiego Klubu Eksploracji Podziemnej. Marcin Lange odwiedził modelowy przykład schronu, który znajduje się na Grabówku. Oprowadził go po nim prezes Gdyńskiego Klubu Eksploracji Podziemnej Michał Szafrański – Schron w Gdyni na Grabówku jest jednym z najlepiej zachowanych schronów dla ludności cywilnej. Drzwi wejściowe są zabezpieczone kłódką i ryglami. Wejście jest oddzielone gazoszczelnym przedsionkiem. Dodatkowa przestrzeń ma chronić przed przenikaniem czynników rażenia, gazu pożarowego i zwiększa hermetyczność całego obiektu. Kuchnia jest wyposażona w podstawowy sprzęt do przygotowywania pożywienia. Racji żywnościowych aktualnie w niej nie ma, schron jest w nie zaopatrzany dopiero w sytuacji faktycznego zagrożenia. W odróżnieniu od innych tego typu obiektów, nie ma tutaj zbiornika wody. Podobnie jak w przypadku racji żywnościowych, w razie zagrożenia trzeba wziąć pod uwagę również dostawę wody. Przyjmuje się około czterech litrów na osobę na dobę. Schron ma węzeł sanitarny, jest w nim toaleta po remoncie. Od tego obszaru kuchenno-sanitarnego śluzą oddzielona jest część przeznaczona do przebywania osób. Ta sala może pomieścić ich nawet kilkadziesiąt. Dalej mamy część techniczną, gdzie znajdują się filtropochłaniacze. Służą one do oczyszczania powietrza doprowadzanego do schronu z zewnątrz. Ten obiekt jest stosunkowo stary i znajdują się w nim jeszcze okna. Wszystko to dlatego, że niektóre obiekty były budowane w ten sposób, by w czasie pokoju można było je wykorzystywać jako pralnię czy suszarnię. Takie otwory należy w razie zagrożenia zamurować, a jeśli nie ma na to czasu, można je zabezpieczyć drewnianymi płytami i przysypać ziemią albo zastawić je workami z piaskiem. Poza śluzami oddzielającymi sekcje budynku, są też zwykłe otwory w ścianach. Służą one do wentylacji pomieszczeń – opowiadał Michał Szafrański. Schron na Grabówku jest średniej wielkości, z miejscem dla około stu osób. W Gdyni jest jednak wiele większych schronów, dla dwustu, trzystu czy nawet czterystu osób, a największy jest w stanie pomieścić ich aż 1040. POSŁUCHAJ:

Zagrożenia militarne - Bunkier dla rodziny. Po co komu bunkier? Typologia zagrożeń. THERE IS NO SLIDER: Domyślny, TYPE: 1. Zdetonowanie bomby jądrowej nad powierzchnią Ziemi - od kilkudziesięciu do nawet kilkuset kilometrów – wywołuje zaburzenia elektromagnetyczne, czyli impuls EMP, który uszkadza elektryczne sieci przesyłowe i

W Bytomiu i okolicznych miastach znajduje się wiele schronów z okresu II wojny światowej. Niektóre z nich wyremontowano i udostępniono do zwiedzania. Jednym z najpopularniejszych w naszym mieście jest podziemny schron przeciwlotniczy w Miechowicach przy ul. Kasztanowej. W mieście znajdują się także schrony dla ludności cywilnej. Jest ich ile schronów z czasów II wojny światowej jest w naszym regionie wiele i doskonale je znamy, o tyle o schronach dla ludności cywilnej z lat powojennych wiadomo niewiele. Jak wynika z ewidencji prowadzonej w Urzędzie Miejskim w Bytomiu oraz w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim takich ukryć dla ludności jest u nas 270. Pochodzą głównie z lat 1934-1945 i 1954-1961. Od tamtego czasu nie powstawały nowe ukrycia dla Ukrycia dla ludności znajdują się praktycznie w starej zabudowie miasta. Zlokalizowane są głównie w podpiwniczeniach budynków (większość budynków należy do wspólnot) oraz w szkołach z tamtych lat. Niektóre ukrycia wyposażone są w urządzenia filtrowentylacyjne – podkreśla Tomasz Sanecki z biura prasowego Urzędu Miejskiego w schrony budowano też pod z przepisami za utrzymanie i konserwację ukryć odpowiada właściciel/zarządca budynku, w którym znajduje się ukrycie. Gmina Bytom prowadzi przegląd zasobów miejskich ukryć i analizuje też możliwość przeznaczenia innych zasobów na ten cel. Schrony na Placu AkademickimSchrony przeznaczone dla ludności cywilnej nie są udostępnione do zwiedzania z wiadomych względów. Są jednak takie, których tajemnice można było poznać podczas dni otwartych. Mowa o podziemnych schronach przeciwlotniczych typu LSD (niem. Luft-Schutz-Deckunsgraben), które znajdują się na Placu Akademickim. Schrony wybudowane prawdopodobnie w latach 1942-1943 przeznaczone były dla ludności cywilnej, a każdy z nich mógł pomieścić około 150 osób. Obecnie opiekuje się nimi Stowarzyszenia "Pro Fortalicium", a w obiektach zorganizowano wystawy poświęcone gen. Stanisławowi Sosabowskiemu oraz Augustynowi i Romanowi ofertyMateriały promocyjne partnera aRII. 461 321 164 84 355 401 240 210 120

schron dla ludności cywilnej